Aby poznać sposoby pomiaru dobrobytu gospodarczego i dokonać tego pomiaru, należy w pierwszej kolejności zastanowić się, czym jest produkt gospodarki. Otóż według definicji produkt to wszystko, co może być oferowane na rynku. Zatem produkt gospodarczy to wszystkie dobra wytworzone przez społeczeństwo.
Dobrobyt obywateli jest na pewno zależny od wielu czynników. Można go mierzyć poprzez zastosowanie różnych środków. Takowymi są PKB per capita (Produkt Krajowy Brutto na jednego mieszkańca) oraz HDI (Human Development Index, Wskaźnik Rozwoju Społecznego).
PKB per capita to wartość dóbr i usług wytworzonych na terenie danego kraju w określonym czasie (najczęściej w ciągu roku) podzielona przez całkowitą liczbę populacji.
HDI to pojęcie obejmujące szerszy zakres niż PKB, ponieważ składa się na niego wzrost gospodarczy (określany przez PKB) oraz jakość życia, na co z kolei składają się opieka zdrowotna, edukacja oraz oczekiwana długość życia obywateli.
Po zapoznaniu się z definicjami tych dwóch mierników dobrobytu obywateli można śmiało stwierdzić, że lepszym sposobem mierzenia dobrobytu społecznego jest Human Development Index.
Działalność gospodarcza ma duży wpływ na dobrobyt obywateli. Im większy jest w danym kraju poziom działalności gospodarczej, a właściwie jej wyniki, tym większe jest PKB czyli wzrost gospodarczy. Mają one także wpływ na poziom wskaźnika HDI, gdyż zawiera on wzrost gospodarczy. Wszystko to może się jednak okazać złudzeniem, ponieważ PKB per capita zakłada średni rozkład wartości. W realnym społeczeństwie występują jednostki, które posiadają więcej pieniędzy oraz jednostki, które posiadają mniej pieniędzy. Oznacza to, że jeśli wyniki działalności gospodarczej są wysokie, będą powodowały wzrost gospodarczy oraz złudzenie zwiększenia dobrobytu obywateli danego kraju. Można to zjawisko określić jako złudzeniem wysokiej zamożności społeczeństwa. Bardziej trafnym i dokładnym wskaźnikiem jest HDI, według którego możemy podzielić kraje na bardzo wysoko, wysoko, średnio oraz nisko rozwinięte. W państwach bardzo wysoko oraz wysoko rozwiniętych złudzenie wysokiej zamożności społeczeństwa będzie mniejsze, co oznacza, że w tych krajach działalność gospodarcza ma realnie wysoki wpływ na dobrobyt obywateli, a nie tylko na wzrost gospodarczy. W krajach średnio i nisko rozwiniętych wyniki działalności gospodarczej będą miały większe znaczenie i będą mogły przyczynić się do zawyżenia PKB, czyli doprowadzą do złudzenia wysokiej zamożności. HDI także może zostać zwiększone, jednak nieznacznie, gdyż działalność gospodarcza w tych krajach nie jest aż tak wysoka.
Maksymilian Prażak
Autor artykułu