Dług publiczny

Czym jest dług publiczny?

Dług publiczny to całkowita kwota zadłużenia państwa, dokładniej sektora finansów publicznych (włączając sektor rządowy i samorządowy). W Polsce dług publiczny za rok 2020 wyniósł 1.111.275,5 mln zł. Według szacunków Ministerstwa Finansów w tym roku (2021) dług publiczny ma wynieść poziom 64.7 % PKB, co oznacza przekroczenie kwoty 1,5 biliona złotych. W przeciągu dwóch lat 2019- 2021 zadłużenie Polski wzrosło aż o 433 mld zł.

Na świecie najbardziej zadłużonym państwem jest Japonia, której dług publiczny wynosi aż 226% PKB. Zerowe zadłużenie ma Hong-Kong, którego gospodarkę określa się jako najbardziej liberalną na świecie. Omawiając kwestie dotyczące długu publicznego, nie można zapomnieć o podziale na dług ukryty i jawny. Dług ukryty to wszystkie zobowiązania państwa, które nie zostały ujęte w sprawozdawczości jego budżetu, czyli np. zobowiązania emerytalne. Występuje wtedy tzw. międzypokoleniowa redystrybucja. Relacja między poziomem składek zgromadzonych przez emeryta, a wysokością jego emerytury jest wtedy zaburzona, co prowadzi do obciążenia przyszłego pokolenia spłatą zadłużenia publicznego.

Przyczyny:

  • długotrwały deficyt budżetowy, czyli nadwyżka wydatków nad dochodami danego budżetu, w tym przypadku budżetu państwa,
  • zwiększenie wydatków publicznych, np. w przypadku klęski żywiołowej,
  • pułapka zadłużenia- państwo zaciąga kredyty w celu spłacenia poprzednich,
  • finansowanie programów z budżetu publicznego i nie ograniczanie się w wydatkach, które nie są korzystne dla społeczeństwa.

Konsekwencje:

  • mniejsza ilość prywatnych inwestycji,
  • wzrost inflacji,
  • wzrost stóp procentowych,
  • refinansowanie- zaciągnięcie nowego długu na rzecz spłaty starego,
  • rosnące bezrobocie,
  • niższe wynagrodzenia,
  • wyższe podatki,
  • redukcja świadczeń społecznych, takich jak zasiłki dla bezrobotnych,
  • spadek PKB,
  • spowolnienie wzrostu gospodarczego.

Źródła (dostęp: 18.06.2021):

Michalina Lorych

Autor artykułu