Co się dzieje z naszymi pieniędzmi po wpłaceniu ich do banku? Jak zarabia bank? Co to jest pożyczka i lokata? Co się dzieje ze środkami wysłanymi drogą elektroniczną? Czy bank może w tym samym momencie wypłacić klientom ich wszystkie oszczędności? Dlaczego niektóre przelewy nie przychodzą od razu?
Zacznijmy od tego czym jest bank. Do banku idziemy dla dwóch głównych celów, pierwszy to gdy mamy nadwyżkę pieniędzy i chcemy je gdzieś ulokować, a drugi to gdy brakuje nam na coś pieniędzy i chcemy je pożyczyć. Jak już wiemy gdy pożyczamy pieniądze z banku to
musimy je oddać. Oddajemy je w ratach, lecz ostatecznie więcej niż pożyczyliśmy. Płacimy bankowi za to, że udzielił nam kredytu. Jest tak dlatego, że kredyty mają swoje oprocentowanie. Podobnie jak lokaty, gdzie wpłacamy swoje pieniądze na lokatę, która też ma swoje oprocentowanie. Lokata to opcja, dzięki której możesz pomnożyć swoje oszczędności. Polega na tym, że wpłacasz określoną sumę do banku na określony czas, a bank
po tym czasie oddaje ci twoje pieniądze z tym, ze dokłada ci dodatkowo sumę, która urosła ci przez ten czas i jest właśnie zależna od oprocentowania tej lokaty. Tak jak gdy pożyczamy pieniądze z banku to płacimy jakby za to ze nam pożyczył tak gdy my umieszczamy swoje
pieniądze na lokacie, bank płaci nam dodatkowo za to ze mógł nimi obracać. Lokata ma zawsze niższe oprocentowanie niż kredyt i właśnie to jest główne źródło dochodu banków.
Dla przykładu, wyobraźmy sobie, że jedna osoba wpłaca do banku na lokatę 100 tys. zł o oprocentowaniu 3%, a druga osoba potrzebuje 100 tys. zł pożyczki, która jest natomiast oprocentowana na 7 %. W tym momencie bank zarabia 4% ze 100 tys., lecz cala ta suma nie idzie bezpośrednio do banku, ponieważ część z zarobionych pieniędzy idzie na opłacenie
podatków, a część na utrzymanie i obsługę.
Warto wiedzieć, że nie każdy bank trzyma swoje wszystkie środki na miejscu. Tylko największe placówki są do tego przystosowane. Nie opłaca się nawet trzymać wszystkich pieniędzy w banku bo to czysta strata, dlatego banki udostępniają je swoim klientom w postaci kredytów, przez co te pieniądze mogą zarabiać. Jeśli ktoś myśli, że wpłaci pieniądze
na konto i one będą na niego cały czas czekać to się myli, te pieniądze są cały czas w obiegu, dlatego odpowiadając na wcześniej zadane pytanie czy bank może w tym samym momencie wypłacić wszystkim klientom ich wszystkie oszczędności-nie, jest to niemożliwe.
W Polsce jest wiele banków, które prowadza przeróżne konta, przystosowane do potrzeb klienta. Obecnie 9 na 10 Polaków posiada już konto w banku, lecz kiedyś były one zupełnie darmowe. Wprowadzone w 2016 roku ograniczenia i podatki zmusiły banki do wprowadzenia
stosunkowo niewielkich opłat za kartę czy wypłatę gotówki z bankomatu. Cały czas to wszystko się zmienia i jest stale unowocześniane, dlatego teraz już wiele banków znacznie zmniejszyło tą opłatę bądź ją zupełne wycofało. Jeśli już płacimy to gdy wypłacamy gotówkę bankomatu należącego do innego banku niż mamy konto, wtedy nasz bank może naliczyć sobie opłatę za to, ze korzystamy ze środków innego banku. Duże opłaty są tez za granicą. Są one ustalane na podstawie wielkości wypłacanej gotówki- im więcej wypłacamy tym więcej płacimy. Za kartę tez pobierane są opłaty, zależy to od rodzaju konta.
W dzisiejszych czasach często korzystamy już z pieniądza elektronicznego. Wiele płatności stacjonarnie jest wykonywanych bezgotówkowo, czyli prościej mówiąc karta płatniczą lub
jakąkolwiek inną. Coraz częściej robimy zakupy w internecie, wykonując przelewy internetowe. Co dzieje się z tymi pieniędzmi po wysłaniu odpowiedniej kwoty? Jeśli wykonywany przelew jest w obrębie tego samego banku, czyli osoba, której wysyłamy pieniądze ma konto w tym samym banku, środki pojawią się na jego koncie niemalże natychmiastowo, ponieważ pieniądze zostają w jednym banku i krążą w tym samym
systemie, a bank ma możliwość cały czas nimi dysponować. Sprawy zaczynają się komplikować gdy odbiorca przelewu ma konto w innym banku niż my. Wtedy pośrednikiem tego przelewu staje się KIR ( Krajowa Izba Rozliczeń), która prowadzi międzybankowy system rozliczeń. Banki wysyłają i odbierają paczki z przelewami, które przechodzą właśnie
przez KIR. Dzieje się to zazwyczaj trzy razy dziennie: rano, w południe i po południu w dni powszednie czyli od poniedziałku do piątku. Jeśli, kiedyś zastanawiało Cię dlaczego twój przelew nie przyszedł od razu, masz już odpowiedź, przelewy wykonywane międzybankowo nie idą bezpośrednio do nadawcy oraz przelewy wykonane w weekend muszą poczekać do
poniedziałku i wtedy najszybciej zostaną przekierowane do odbiorcy.
Podsumowując, bank cały czas umiejętnie obraca naszymi pieniędzmi, które mu powierzyliśmy. Oferuje nam różne możliwości dzięki czemu sam może zarabiać a nam pomóc bądź ułatwić, chociażby udzielając kredytu. Bank tak jak każda inna instytucja zarabia na siebie ale tez jest ograniczona prawem
Aleksandra Mazur
Autorka artykułu